İskele ve kalıp sektöründe 2024 yılı için 235 milyon USD ihracat hedefleyen İKSD, döviz kuru dalgalanmaları ve yüksek faiz oranları gibi zorluklarla karşı karşıya. Avrupa’daki kıpırdanmalar umut verse de, SKDM sürecine uyum sağlamak için çalışmalar sürüyor. ABD-Çin ticaretindeki değişimlerin, sektör için yeni fırsatlar yaratabileceğini belirten İskele Kalıp Sanayicileri Derneği (İKSD) Yönetim Kurulu Başkanı Yiğit Yakar, 2025 yılı için üye sayısını 60’a çıkararak, sektörün eski dinamiklerine kavuşmasını umut ettiklerini söyledi.
2024'te yaşanan inşaat maliyetlerindeki artışlar, döviz kurundaki dalgalanmalar, enerji fiyatlarındaki yükselme, kredi faiz oranlarındaki değişiklikler, tedarik zinciri sorunları, çevresel düzenlemeler gibi faktörler sektörü nasıl etkiledi? 2024 İKSD için nasıl geçti?
Bu sorunuzu öncelikle sektörümüzün bu seneki pozitif tarafını öne çıkararak cevaplamak isterim. 2023 yılında iskele ve kalıp sektörü olarak 186 milyon USD ihracat yaptık. 2024 yılı ilk dokuz aylık verisi göz önüne alındığında bu yılı yaklaşık 235 milyon USD ihracat ile tamamlayacağımızı tahmin etmekteyiz. Bu da ihracatımızda %26 gibi bir artışa işaret etmektedir. Fakat sizin de sorunuzda belirttiğiniz gibi döviz kurundaki dalgalanma bizleri çok zorluyor. Enflasyon ile döviz kuru bağının kopması nedeniyle bugünkü döviz kurunun olması gereken değeri yansıtmadığını düşünmekteyiz. Eskiden malzeme tedarik ettiğimiz Avrupalı firmalara bugün için malzeme tedariği oldukça zorlaştı. İşçilik fiyatlarının bizden yüksek olduğu örneğin Fransa veya İtalya'daki firmaların fiyatları bizim fiyatlarımızın altında olması alışık olmadığımız bir durum değil. Kurun bugünkü durumu ihracatımızın istenen yere gelmesini engellemesinin yanı sıra Çin, Hindistan, İran gibi ülkelerden malzemelerin Türkiye’ye gelmesine neden oluyor. Üyelerimiz bunca sıkıntıya girip üretim yapacağımıza imalatı kapatıp, uzak doğudan ucuza mal getirsek nasıl olur diye düşünmeye başladılar. Bir üretim tesisi kurmak, çalıştırmak, üretilen malların pazarlanması, ihracat için bağlantıların yapılması zahmetli, çok uzun süren ve pahalı bir süreç. Tüm bu süreci yaşayan bir işverenin iş yerini kapatıp, ithalat yapmayı düşünmesi bile çok üzücü geliyor. Bugün için sadece döviz kurlarının artırılmasının çözüm olmayacağının farkındayız. Kurlardaki ani bir artış çok kısa bir süre sonra fiyatlara yansıyacak ve başladığımız yere döneceğiz. Bir diğer sıkıntımız kredi faizlerinin yüksek olması. Üyelerimiz ile konuştuğumuzda krediye ulaşmakta çok zorlandıklarını, kredi bulsalar da faiz oranlarının yüksekliğinden şikayet etmektedirler. Bir müddet sonra faizlerin düşeceğini ön görmekteyiz. Umarım faizler düştüğünde kredi alacak firmalar bulabileceğiz.
İhracatımızın artması somut bir sonuç olmasına rağmen sektör olarak mutlu bir yıl geçirdiğimizi söylemek çok zor.
“İKSD olarak üyelerimize SKDM konusunda destek olmaya çalışıyoruz, çalışmaya devam edeceğiz”
2025 yılı için sektöre dair öngörüleriniz, hedefleriniz ve İKSD olarak gerçekleştirmeyi planladığınız projeleriniz nelerdir?
İKSD olarak 2024 yılında üye sayımız oldukça arttı. Şu an 45 üyemiz bulunmaktadır. 2025 yılında üye sayımızı 60lara çıkarabileceğimizi düşünüyoruz. Daha fazla firmayı temsil etmek hedeflerimizden biri. Avrupa’da 2024 yılı oldukça durgun geçti diyebilirim, fakat son iki ay Avrupa’da bir kıpırdanma olduğunu gözlemliyoruz. Bu kıpırdanma sektörümüz için umut verici oldu. 01 Ocak 2026 SKDM’nin resmi olarak devreye gireceği tarih olduğu için çok önemli. Fakat Avrupa’ya yaptığımız ihracatlarda bugün de bizlerden SKDM ile ilgili belgeler istenmekte. Bizler 2025 yılı içerisinde hummalı bir şekilde bu sürece kendimizi adapte etmek için uğraşacağız. İKSD olarak üyelerimize SKDM konusunda destek olmaya çalışıyoruz, çalışmaya devam edeceğiz. Ayrıca ABD seçim sonuçları hükümetin değişmesi ile sonuçlandı. 2025 yılında ABD, Çin ile olan ticaretini azaltacağını, bu sırada bir boşluk oluşacağını tahmin etmekteyiz. Bu boşluğun bir kısmını olsun doldurmak için uğraşacağız. 2024 yılında İDDMİB önderliğinde Suudi Arabistan’da B2B toplantılarının yapılmasına destek olduk. İhracatımız için çok yararlı bir organizasyon oldu. 2025 yılında yine İDDMİB önderliğinde yurt dışından alım heyeti getirilmesinin organize edilmesi ve URGE faaliyetinin yapılmasında itici güç olmaya çalışacağız. Son olarak 2025 yılında ülkemizde uygulanan ekonomi politikasının başarıya ulaşmasını ve bu sayede sektörümüzün tekrar eski dinamiklerine kavuşmasını umduğumuzu söylemek isterim.