Yapı Bilgi Modellemesi (BIM)’in en önemli araçlarından birini de nesneler oluşturuyor. Autodesk Müşteri Yöneticisi Ceren Yılmaz Gökmen, BIM Kütüphanelerinin önemini, kütüphane oluştururken dikkat edilmesi gereken noktaları, Revit yazılımının kullanıcıya verimlilik ve hız noktasında sunduğu ayrıcalıkları, Artı&Artı olarak sektöre sundukları çözümleri Yapı Magazin dergisine anlattı. Ceren Yılmaz Gökmen, BIM uygulamalarına geçişin kamu yönergeleriyle birlikte önemli derecede hızlanacağını bu nedenle şirketlerin bu geçişe bir an önce ayak uydurması gerektiğini söyledi.
Revit yazılımı kavramsal tasarım, görselleştirme, imalat ve inşaata kadar projenin yaşam döngüsü boyunca kullanılabiliyor. Revit yazılımının doğruluk, verimlilik ve hız noktasında kullanıcılarına sunduğu avantajlar nelerdir?
Revit, tüm AEC sektörüne hitap eden, mimarlar, inşaat mühendisleri, makine mühendisleri ve elektrik mühendisleri için tasarım ortamı sağlayan 3 Boyutlu parametrik bir Yapı Bilgi Modelleme (BIM) yazılımıdır. Revit ve BIM sayesinde proje ile ilgili bilgi ve belgeler otomatik olarak alınabilir. Kesitler, görünüşler ve paftalar, metraj listeleri Revit ile hızlı ve pratik bir biçimde elde edilebilmektedir.
Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) dosyalarının olmazsa olmazını nesneler oluşturuyor. Artı&Artı Teknoloji olarak BIM dosyalarının oluşturulması konusunda iş ortaklarınıza nasıl çözümler sunuyorsunuz?
Yapı Bilgi Modellemesinin ve Revit’in de temelini oluşturan “Family” diye adlandırılan, içinde istediğiniz kadar bilgiyi saklayabildiğiniz isteğe göre parametrik olan nesnelerdir. Family’ler model çalışmalarının ana unsurlarıdır ve çalışma sistemi ile performansını etkilerler. Artı&Artı Teknoloji Hizmetleri bünyesinde Autodesk ekibi olarak iş ortaklarımıza, Temel Revit Eğitimi’nin yanı sıra çalıştıkları alana özel Template (Şablon) ve Family dosyaları oluşturmakla ilgili eğitim ve danışmanlık hizmeti veriyoruz.
BIM kütüphanelerinde farklı ürünler farklı özellikleriyle birlikte yer alıyor. Böylece bir projede ürün kullanılmadan önce yapıya sağladığı verimlilik çözümlerine, uygulama kolaylıklarına, maliyetine ve estetik görünümüne ulaşılabiliyor. BIM kütüphanelerinin varlığı firmalara ve uygulayıcılara nasıl avantajlar sunuyor? BIM kütüphanelerinde ürünlerin hepsine ulaşılabiliyor olması tasarım süreçlerini nasıl etkiliyor?
BIM, bir yapının işlevsel ve fiziksel bilgilerinin üretilmesini ve yönetilmesini kapsar. Bir BIM modeli inşaat, lojistik, tasarım, işletme, bakım, zaman çizelgeleri, enerji performansı, bütçeler ve çok daha fazlası hakkında bilgi ve veri içerir. Bu sayede geleneksel süreçlere göre daha kapsamlı ve gerçeğe yakın analizler sağlar. Uygulamanın sağladığı kütüphane ortamı, tüm paydaşların doğru bilgi içeren modellere hızlı şekilde ulaşılmasını ve projeye işlenmesini sağlar.
“BIM, uygulamada oluşabilecek büyük zaman ve kaynak kaybının önüne proje aşamasında geçilmesini sağlar”
Disiplinler arasında iş birliğine ve birlikte çalışabilirliğe katkı sağlayan yapı sektöründeki en önemli teknolojik yeniliklerden biri olan BIM, firmalar arasında rekabet baskısı da yaratıyor. Firmalar, bu rekabet ortamında hem hayatta kalabilmek hem de etkin proje yönetimi, kaynakların etkin ve verimli kullanımı için nasıl adımlar atmalı? Rekabet noktasında BIM kütüphanelerinin önemi nedir?
BIM, doğru kullanıldığında oldukça etkili bir proje yönetim aracıdır. Aslında BIM sadece modelleme ve tasarım değil, tüm proje yaşam döngüsü için bir sistemi ifade eder. Küresel çapta daha az kaynakla daha fazlasını üretme eğilimi sektöre hâkim olmaya başladı. Bu bağlamda firmalar, iş sözleşmesini yaparken olabildiğince ön aşamalarında tüm proje ihtiyaçlarını doğru bir şekilde belirleyip modellerini doğru detay seviyesinde, disiplinler arası işbirliği sağlayarak oluşturmalılar. Uygulama aşamasında oluşabilecek büyük zaman ve kaynak kaybının önüne aslında BIM sayesinde, proje aşamasında geçilebilmektedir. BIM kütüphaneniz ve şablonlarınız ne kadar düzgün ve zenginse modeliniz ile model içinden alabileceğiniz veriler bir o kadar çeşitli olacaktır. Rekabet çerçevesinde ele aldığımızda, kütüphane çalışmasını bir kere tüm detaylarıyla hazırladığınızda, sonraki süreçlerde etkili ve verimli bir şekilde bu kütüphaneden faydalanabilirsiniz.
Geleneksel yöntemlerden BIM uygulamalarına geçmeyi planlayan iş ortaklarınıza tavsiyeleriniz nelerdir? BIM kütüphanesi oluşturulurken dikkat edilmesi noktalardan bahseder misiniz?
Geleneksel yöntemde yapının birbirinden bağımsız bölümleri 2 boyutlu olarak çizilip bir araya getirilirken, BIM ile yapı 3 boyutlu parametrik şekilde tasarlanıp istenilen bilgiye ulaşımı sağlanmaktadır. BIM uygulamalarına geçiş, kamu yönergeleriyle birlikte önümüzdeki dönemde önemli derecede hızlanacak. İş ortaklarımızın bu geçişe bir an önce ayak uydurması ve BIM süreçlerine adapte olması gerektiğini düşünüyorum. Önce küçük ölçekli bir projede BIM denemesi yapılabilir. Hatta eş zamanlı olarak iki proje başlatılıp bir tanesi BIM diğeri ise geleneksel yöntemle yürütülürse aradaki fark çok net anlaşılacaktır.
Kütüphaneler amacına uygun, doğru bilgileri ve parametreleri içeren “Family” nesnelerinden oluşturulmalı. Nesneyi gerektiğinden fazla detaylandırmak görsel anlamda bizi tatmin etse de proje dosyasını büyük ölçüde ağırlaştırabilir.
Sayısal tasarım araçlarının birçok tasarımcı tarafından kullanılması serbest formlara sahip yapıların inşa edilmesini sağlıyor. Parametrik tasarım noktasında BIM uygulamalarının ve kütüphanelerinin önemi nedir? BIM’nın, karmaşık projelerin tasarımında mimarlara sağladığı kolaylıklar nelerdir?
BIM modelleme yazılımları, özellikle Revit serbest tasarımda kullanıcıyı destekleyen görsel programlama dillerinden faydalanır, buna yine Autodesk’in Dynamo’sunu örnek verebilirim. Karmaşık formlar için oluşturduğunuz kod ile birkaç parametre değiştirerek tasarım opsiyonlarını kısa sürede gözden geçirebilir, modeli optimize etmek konusunda zamanınızı daha verimli kullanabilirsiniz. Mimarlar bu sayede modelin kalitesine ve estetiğine daha fazla odaklanabiliyorlar.
Teknolojinin geliştiği günümüzde, farklı alanlara hizmet eden çok sayıda farklı modelleme yazılımları söz konusu. Aynı proje içinde mimari, statik, mekanik gibi farklı alanlarda yer alan paydaşların farklı yazılımlar kullandığı durumlarda, yazılımlar arası iletişimin veri kaybetmeden sağlanabilmesi mümkün mü? Bu konuda siz nasıl aktivasyonlar alıyorsunuz?
İnşaat, mimari ve mühendislik sektöründe BIM, verimliliği ve üretkenliği artırmak amacıyla proje aşamalarını yönetmek için bilgi ve iletişim teknolojisinin kullanımı ile ilişkilendirilebilir. Özellikle büyük ölçekli projelerde onlarca paydaş bir arada çalışmak durumundadır. Tüm paydaşların aynı yazılım ile model üretmesi bazen mümkün olmayabilir. Bu durumda Revit’in de desteklediği genel BIM formatı yani IFC ile paydaşlar arasında iletişim sağlanabilmektedir. Veri kaybı konusuna gelirsek orada durum biraz karmaşıklaşabiliyor açıkçası, Autodesk kendi içinde bu iletişimi sorunsuz çözebilse de farklı yazılımlarda üretilen modeller ile paylaşımda veri kaybı olmadan iletişimin sağlanabildiğini söyleyemeyiz. Bu tarz etkileşimin oldukça yoğun olacağı projelerde tüm sistemi IFC formatı ve parametreleri üzerine kurup ortak bir veri merkezi üzerinden iletişim sağlamak faydalı olabilir.
BIM, sadece yapılar için değil aynı zamanda fabrikalar için de dijitalleşmeyi ifade ediyor ve imalatçıların fabrikalarını yeni bir kişiselleştirme, işlevsellik ve sürdürülebilirlik çağına sokmalarını sağlıyor. Bu noktada entegre fabrika modellemesinden kısaca bahsedebilir misiniz? Entegre fabrika modellemede süreç nasıl işler ve avantajları nelerdir?
BIM aslında entegre çalışmanın temelidir ama burada işlere bir de üretim sektörü dâhil olmaktadır. Günümüzde sektörler birbirleri arasında etkileşimi sağlamak ve korumak durumundadır. Bir inşaat projesi, çokça alt sektöre de kapı açar ve bu sektörlerdeki üreticiler, Autodesk Inventor ve Fusion 360 gibi ürün imalatı sürecinde etkin olan yazılımlarla birçok ürününü tasarlamaktadır. Autodesk bu entegrasyonu sağlamak için Revit ve Inventor arasında birlikte çalışabilirlik eklentisi geliştirerek, Inventor içinde BIM modeli üretme ve bunu Revit içinde projeye doğru şekilde işlemeye olanak sağlıyor.
Entegre fabrika modellemesi, İnşaat ve Üretim/İmalat sektörünü bir araya getirip fabrika tasarımı ve içerisine konulacak ekipmanların, makinelerin, teçhizatların ve iş akışının verimli bir şekilde modellenmesidir.
Son olarak eklemek istedikleriniz var mıdır?
Artı ve Artı Teknoloji olarak Autodesk ile BIM’e geçiş sürecinizi kolaylaştırmak için hizmet vermekteyiz. Sektörde fark yaratmak ve doğru araçlarla doğru projeler üretebilmek için “Artılarımızla Tanışın” diyorum ve bu röportaj için Yapı Magazin ailesine teşekkürlerimi sunuyorum.
