Türkiye İMSAD ev sahipliğinde faaliyet gösteren buildingSMART Türkiye, hayata geçirdiği projeleriyle BIM konusunda bilinci artırmayı hedeflerken mimarlar, mühendisler, proje yöneticileri, akademisyenler, kamu otoriteleri, meslek odaları ve ilgilenen tüm taraflarla da bilgi alışverişinde ve değerlendirmelerde bulunuyor.
İnşaat ve yapı sektörü, tüm dünyada hızla yayılan BIM (Building Information Modelling) sayesinde hız, verimlilik, sürdürülebilirlik ve ekip çalışması avantajlarına kavuşuyor. Yurt dışındaki projelerdeki gereksinimler ve Türkiye’de de sektörün bu yönde evrilmesi doğrultusunda BIM’in önemi her geçen gün artıyor. Bu noktadan hareketle 2018 yılında müteahhit, müşavir, yazılım ve inşaat malzemeleri sektörü temsilcileri ile akademisyenler bir araya gelerek inşaat malzemesi sanayisinin çatı örgütü Türkiye İMSAD’ın ev sahipliğinde BIM uygulamasının inşaat sektörünün tüm alanlarında yaygınlaşması için çalışmalar gerçekleştirdi ve ardından buildingSMART’ın Türkiye Temsilciliği’nin kurulmasına yönelik adımlar atıldı. buildingSMART Türkiye, hayata geçirdiği projeleriyle BIM konusunda bilinci artırmayı hedeflerken mimarlar, mühendisler, proje yöneticileri, akademisyenler, kamu otoriteleri, meslek odaları ve ilgilenen tüm taraflarla da bilgi alışverişinde ve değerlendirmelerde bulunuyor ve iş birlikleri gerçekleştiriyor. buildingSMART Türkiye tarafından yapılan açıklamada “Bu iş birliklerine yönelik faaliyetler arasında; Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ile yapılan iş birliği neticesinde bSTR girişimiyle TSE bünyesinde MTC 177: Yapı Bilgi Modellemesi Ayna Komitesi’nin açılması, ISO standartlarının tercümesi ile ilgili TSE ile iş birlikleri, T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu BIM Komisyonu faaliyetleri çerçevesinde başlayan “Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) Tabanlı Yürütülen Projelere Ait Mimarlık Mühendislik Hizmet Bedeli Hesabı” çalışması, İBB Raylı Sistemler Daire Başkanlığı bünyesinde yapılan raylı sistem hatlarının tasarım, yapım ve işletme aşamalarında kullanılacak Raylı Sistemler BIM Teknik Şartnamesi çalışmasını sayabiliriz.
buildingSMART International tarafından yürütülen buildingSMART Profesyonel Sertifikasyon Programı (PCERT) kapsamında eğitim verecek olan kuruluşların yetkilendirme görevi şubeler tarafından yerine getiriliyor. Biz de bu çerçevede Türkiye Şubesi olarak uluslararası geçerliliği olan BIM sertifikası için kolları sıvadık. 4 eğitim kurumu 2022 sonu itibarıyla yetkilendirildi. Eğitimler ocak ayında başladı. İlk aşamada 37 sektör profesyoneli eğitimleri tamamlayarak PCERT Sertifikası almaya hak kazandı. Eğitim kayıtları ise devam ediyor.” dedi.
“BIM Kütüphanesi oluşturulmasını önemsiyor ve destekliyoruz”
Yapı Bilgi Modellemesi ve BIM Object’in önemi hakkında da açıklamalar yapan buildingSMART Türkiye yetkilileri, “Bilindiği üzere teknoloji, her alanda olduğu gibi mimari projeler konusunda da süreçleri kolaylaştırmak ve hızlandırmak için gün geçtikçe daha fazla seçenek sunulmasını sağlar. Mimari projelerin tasarım ve inşa aşamaları ile birlikte kullanım ve işletme sürelerini de kapsayan Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) ise sunulan bu teknolojiler arasında en dikkat çekici seçeneklerden biri. BIM, en temel tanımı ile birbirinden farklı mimari projelerin tasarımında, inşasında ve sürdürülmesinde görev üstlenenlerin ortak olarak yararlanabileceği 3 boyutlu bir bilgi paylaşım süreci. Bu bağlamda binaları ve altyapı projelerini planlamak, tasarlamak, inşa etmek, yönetmek ve işletmek amacıyla bir araya gelen tüm paydaşları evrensel, her zaman güncel bir model etrafında birbirine bağlarken daha verimli iş akışlarının yolunu açar. Üreticilerin projelere daha anlamlı, verimli ve etkili katkı sağlamasına yarar. BIM, disiplinler arasında ortak bir “dil” görevi görür. Müşteri beklentilerini optimize şekilde karşılarken, olası riskleri en aza indirger. Ürünlerin en güncel halinin tüm özellikleri ile BIM kütüphanelerine yansıtılması, inşaat süreçlerindeki tüm paydaşların bu bilgiye kolayca ve hızla ulaşmasını sağlar.” diyerek konuşmasına devam etti.
“BIM sayesinde, proje fikri ile sonuç arasındaki maliyet ve zaman değerlerini kesine yakın şekilde hesaplayabiliyor, kayıpları yönetebiliyoruz.” diyerek BIM süreçlerinin avantajlarına değinen buildingSMART Türkiye yetkilileri açıklamasını, “Ürünün 3 boyutlu fiziksel özelliklerini gösteren ve geometrisini tanımlayan ayrıntılı bilgiye ise BIM Nesnesi denir. BIM Nesneleri ürünlerin birebir dijital kopyalarıdır ve bu dijital kopyalar geometrik bir objeden daha fazlasıdır. Bu objeler, malzeme ile ilgili bütün teknik özellikleri üzerinde bulundururlar. Hatta uygulama çözümlerini bile içerirler. BIM ile çalışan tasarımcıların kullanmak istedikleri ürünlerin modellerine ya kaynağından ya da BIM Kütüphaneleri üzerinden ulaşmaları gerekir. Dolayısıyla tasarımcının belli standartlarda ve çok çeşitli ürünlere ulaşımını kolaylaştırdığından BIM Kütüphanesi oluşturulmasını önemsiyor ve destekliyoruz.
Teknolojinin inşaatta etkin şekilde kullanımını sağlayan BIM, çeşitli yazılımların birbirine uyumlu şekilde proje yönetimine entegre edilmesiyle tüm değişkenlere göre planı yönetme imkânı veren muazzam bir modelleme tekniği. BIM sayesinde, proje fikri ile sonuç arasındaki maliyet ve zaman değerlerini kesine yakın şekilde hesaplayabiliyor, kayıpları yönetebiliyoruz.” sözleriyle sürdürdü.
“BIM kütüphanelerinde bir firmaya ait ne kadar çok ürün ve özellik yer alırsa, kendini o kadar çok öne çıkarma, ürünlerini sunma, rakiplerinden sıyrılma imkânı buluyor”
BIM kütüphanelerinin rekabet noktasında da avantajlar sunduğunun altını çizen buildingSmart Türkiye, “İnşaat şirketlerimizin yurt dışında yürüttükleri proje sayısı arttıkça, BIM’in yurt içi projelerde kullanılma oranlarının da arttığını söyleyebiliriz. Çünkü bazı ülkeler ihale şartnamelerinde BIM kullanımını zorunlu hale getirdiler. Dolayısıyla BIM’in getirdiği faydayla tanışan yapım şirketleri, büyük ölçekli tüm projelerini BIM ile daha etkin şekilde yönetmeye başladı. BIM uygulamalarının kolaylık sağladığı bir başka alan ise bizim de çok önem verdiğimiz yenileme konusu. Mevcut binaların dijital ikizlerini modelleyerek kapsamlı iyileştirmeler ve yenileme ihtiyacında, yapı ile ilgili bilgilerin BIM temelli bir süreçle yönetilmesi önemli kolaylıklar sağlıyor. Yapının bakım/onarım geçmişinin saklanması, ileriki dönemlerde binadaki sorunların kolaylıkla giderilmesinde yardımcı oluyor. Her iki alanda da malzemelerin seçimi ve performans sonuçlarını önceden öngörme olanağı sağlayan BIM kütüphanelerinde bir firmaya ait ne kadar çok ürün ve özellik yer alırsa, kendini o kadar çok öne çıkarma, ürünlerini sunma, rakiplerinden sıyrılma imkânı buluyor.
BIM kullanılarak yürütülen özellikle büyük ölçekli yapıların inşaatında ya da yenilenmesinde, malzeme seçimi sırasında rakipleri geride bırakmak, pazarda etkin olmak, mevcut payı büyütmek için şirketlerin BIM kütüphanesinde ürünlerinin paylaşılması önemli fırsatlar barındırıyor. BIM kütüphanelerini tasarımcıların ve yapımcıların kolayca ulaşabileceği dijital bir katalog gibi düşünürsek firmalar açısından önemi rahatlıkla anlaşılabilir. Buna rağmen ülkemizde bu kütüphanelerin yeterince kullanıldığını söyleyemeyiz. Bunun gerçekleşmesi için sadece malzeme üreticilerinin değil, tasarımcıların, yapımcıların ve teknik müşavirlerimizin de bu alandaki kapasitelerinin artması gerekli. Bunun için de yabancı bazı ülkelerde olduğu gibi, kamu projelerinden başlayarak özellikle büyük projelerde BIM kullanımının mecburi olması gerekiyor.” dedi.
“Üniversitelerde ilgili bölümlerin müfredatına BIM konusunun girmesi şart”
Yönetmeliklere de değinen buildingSMART Türkiye yetkilileri açıklamasını şöyle sürdürdü: Tüm dünyada geçerli olan ISO standartlarının BIM ile ilgili olanlarına sürekli yenileri ekleniyor, mevcut olanlar ise güncelleniyor. Bu standartların ülkemizde hiç vakit kaybetmeden Türkçeye çevrilmesi ve TSE tarafından yayımlanması gerekiyor. BIM konusunda yetişmiş insan kaynağına olan ihtiyaca istinaden üniversitelerde ilgili bölümlerin müfredatına BIM konusunun girmesi şart. Sektör profesyonellerinin de BIM ile ilgili eğitimlere ulaşmaları için her türlü imkân sağlanmalı. Özellikle büyük kamu projeleri yürüten Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Enerji Bakanlığı gibi bakanlıkların, belediyelerin ve kamu kurumlarının BIM mevzuatını oluşturmaları, bu kurumların mevcut personellerinin BIM ile ilgili kapasitelerini artırmaları gerekiyor. Konunun ülkemizde artan önemini düşünürsek kamu kurumlarının özel sektör ve sektördeki STK’lar ile işbirliği yapmaları büyük önem taşıyor.
