Sürdürülebilirlik ve çevre dostu yaklaşımlar, günümüzde giderek daha fazla önem kazanıyor. Bu yaklaşım, sadece estetik veya işlevsellik üzerine odaklanan geleneksel tasarım anlayışını aşarak, gezegenimizin kaynaklarını ve doğal dengeyi göz önünde bulundurmayı amaçlıyor. Sürdürülebilirlik ve çevre dostu tasarım anlayışının, mimari ve iç mekan tasarımında nasıl bir etkiye sahip olduğunu konuştuğumuz Boytorun Mimarlık Kurucusu Mimar Yudum Boytorun, “Sürdürülebilir ve çevre dostu tasarım, yalnızca çevresel etkileri azaltmakla kalmaz, aynı zamanda yaşam kalitesini artırır, enerji ve su tasarrufu sağlar, daha sağlıklı ve daha verimli yaşam alanları yaratır. Gelecekteki mimari trendler de sürdürülebilirlik, teknoloji, esneklik ve insan odaklı tasarım ilkeleri etrafında şekillenecek.” dedi.
Mimar Yudum Boytorun, “Sürdürülebilir ve çevre dostu tasarım, yalnızca çevresel etkileri azaltmakla kalmaz, aynı zamanda yaşam kalitesini artırır, enerji ve su tasarrufu sağlar, daha sağlıklı ve daha verimli yaşam alanları yaratır. Sürdürülebilir tasarımın mimari ve iç mimarideki etkileri; enerji verimliliğinden malzeme seçimine, su tasarrufundan iç mekan hava kalitesine kadar çeşitli alanlarda kendini göstermektedir.
Yapılarda doğal ışık ve havalandırma kullanarak enerji tüketimini azaltmak; güneş ışığını maksimum düzeyde kullanmak için pencerelerin konumu ve boyutunun optimize etmek gibi pasif tasarım stratejileri kullanılabileceği gibi gelişmiş yalıtım ve pencere teknolojilerini kullanarak enerji kaybını azaltmak mümkün. Güneş panelleri, rüzgar türbinleri ve jeotermal enerji gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının projelere entegrasyonu da enerji verimliliği konusunda alınabilecek önlemler arasında yer alıyor.
Geri dönüştürülmüş veya yeniden kullanımı mümkün malzemelerin tercih edilmesi, uçucu organik bileşiklerin (VOC) yayılımını azaltan boya, yapıştırıcı ve kaplama malzemelerinin seçimi, ulaşım sırasında ortaya çıkan karbon ayak izini azaltmak için yerel olarak temin edilen malzemelerin kullanımı da çevre dostu tasarımın olmazsa olmazları arasında geliyor.
Su tasarrufu sağlayan armatürler, yağmur suyu toplama sistemleri ile peyzaj sulama ve tuvalet sifonları gibi alanlarda kullanmak için suyun yeniden kullanımı, lavabo ve duşlardan gelen gri suyun filtrelenerek yeniden kullanılması da yapılarda alınabilecek önlemlerden bazıları.”
“Doğal ve organik malzemelerin iç mekan tasarımında kullanımı, sürdürülebilir ve sağlıklı yaşam alanları yaratmanın anahtarıdır”
Doğal ve organik malzemelerin kullanımının iç mekan tasarımında pek çok önemli avantaj sunduğunu belirten Mimar Yudum Boytorun, “Bu avantajlar hem çevresel sürdürülebilirlik hem de insan sağlığı açısından değerlidir. Doğal ve organik malzemeler genellikle düşük uçucu organik bileşikler (VOC) içerir, bu da iç mekan hava kalitesini artırır ve kullanıcıların sağlığını korur. Kimyasal işleme tabi tutulmamış malzemeler, alerji ve solunum sorunlarına yol açabilecek zararlı maddeler içermeyecektir. Ahşap, bambu ve mantar gibi doğal malzemeler sürdürülebilir ormanlardan elde edilen yenilenebilir kaynaklardır. Bu malzemeler, üretim ve işleme süreçlerinde daha az enerji tüketir ve dolayısıyla daha düşük karbon ayak izine sahiptir.
Öte yandan doğal malzemeler, estetik açıdan da sıcak ve davetkar atmosferler yaratır. Organik dokular ve doğal renkler, iç mekanlara huzur verici bir görünüm kazandırır. Ayrıca her doğal malzeme parçası benzersizdir, bu da mekanlara özgünlük ve karakter katar.
Ahşap, mermer gibi doğal taşlar, bambu ve mantar gibi yenilenebilir kaynaklardan elde edilen çevre dostu malzemeler mobilyadan zemine, duvar ve zemin kaplamalarından aksesuarlara pek çok alanda tercih edilebilir. Döşemelik ve perdelik kumaşlarda ise bambu, yün ve keten gibi doğal tekstil malzemeleri kullanmak yaşam alanlarını daha sağlıklı hale getirecektir.
Doğal malzemelerle birlikte bitkilerinin kullanımı, mekanların doğal ve ferah bir atmosfere sahip olmasını sağlar. Bitkiler aynı zamanda havayı temizler ve mekanlara estetik bir değer katar. El yapımı mobilyalar, dekoratif objeler ve aksesuarlar kullanılarak yaşam alanlarına özgünlük katılabilir. Yerel zanaatkarların ürünleri tercih edilerek hem sürdürülebilirlik desteklenir hem de kültürel değerler vurgulanır.
İç mekanlarda doğal malzemeleri vurgulamak için toprak tonları, bejler, yeşiller ve ahşap tonları gibi doğal renk paletleri kullanılabilir. Doğal ışığı maksimum düzeyde kullanmak için büyük pencereler ve açık mekan düzenlemeleri tercih edilebilir. Bu, doğal malzemelerin güzelliklerini ortaya çıkarır ve enerji verimliliği sağlar.
Doğal ve organik malzemelerin iç mekan tasarımında kullanımı, sürdürülebilir ve sağlıklı yaşam alanları yaratmanın anahtarıdır. Bu malzemeler, çevresel etkileri azaltırken estetik ve fonksiyonel faydalar sunar.
“Gelecekteti mimari trendler, sürdürülebilirlik, teknoloji, esneklik ve insan odaklı tasarım ilkeleri etrafında şekillenecek”
Gelecekteki mimari trendlerin, sürdürülebilirlik, teknoloji, esneklik ve insan odaklı tasarım ilkeleri etrafında şekilleneceğini söyleyen Mimar Yudum Boytorun, “Öncelikle, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ile sıfır karbon emisyonuna ulaşan binaların sayısı çok daha fazla olacak. Biyolojik çeşitliliği artıran ve şehir ısı adası etkisini azaltan yeşil çatıları ve dikey bahçeleri yapılarda daha sık göreceğiz. Akıllı enerji yönetim sistemleri, yüksek verimli HVAC (ısıtma, havalandırma, klima) sistemleri, nesnelerin interneti (IoT) teknolojileri, kullanıcı davranışlarını analiz ederek mekan tasarımını optimize eden veri tabanlı yaklaşımlar ve aydınlatma, güvenlik, ısıtma ve eğlence sistemlerini kontrol eden entegre akıllı ev sistemleri, geleceğin binalarında olmazsa olmazlar arasında yer alacak.
Hızlı inşa edilen, esnek ve taşınabilir modüler yapılara, farklı kullanımlar için kolayca adapte edilebilen ve yeniden düzenlenebilen iç mekanlara, evden çalışma trendinin artmasıyla birlikte yaşam alanlarına entegre edilen ofis alanlarına daha sık rastlayacağız. Doğal ışık, bitkiler ve doğal malzemelerin kullanımı ile doğa ile bağlantıyı artıran biyofilik tasarımlar, fiziksel ve zihinsel sağlığı destekleyen özel egzersiz ve meditasyon alanları, gelişmiş havalandırma sistemleriyle hava kalitesinin artırıldığı sağlıklı iç mekanlar da yaşantılarımızın parçaları olacak.
Atık malzemelerden üretilen, geri dönüştürülebilir ve biyolojik olarak çözünebilen grafen ve karbon fiber gibi hafif, dayanıklı ve enerji verimli malzemelerin kullanımı daha da yaygınlaşacak.
Kentsel ölçekte ise yüksek yoğunluklu, karma kullanımlı binalar ve mahalleler, şehir merkezlerinin yeniden canlandırılması gibi konular giderek daha fazla önem kazanacak. Ulaşım merkezlerine yakın konumlanan ve toplu taşıma ile entegre olan binalar tercih edilecek. Kentsel tarım uygulamaları ve yerel gıda üretimini destekleyen projeler ön plana çıkacak. Tarihi ve kültürel mirasın korunarak modern kullanımlar için yeniden işlevlendirilmesi projelerine daha sık rastlayacağız. Yerel kültür, iklim ve yaşam tarzlarına uyumlu mimarlık anlayışı gelecek yıllarda da önemini koruyacak.” dedi.
“Gelecekte 3D baskı teknolojileri daha da gelişerek inşaat süreçlerinde devrim yaratacak”
Teknolojinin ilerlemesinin, tasarım süreçlerinden inşaat yöntemlerine, malzeme inovasyonlarından binaların işlevselliğine kadar uzanan bir yelpazede mimarlığa katkıda bulunduğuna da değinen Boytorun, “Örneğin, günümüzde, bina projelerinin dijital olarak modellenmesi ve yönetilmesi süreci olan BIM, daha doğru ve etkili tasarım, planlama ve yönetim sağlıyor. Bu sayede mimarlar, mühendisler ve inşaat ekipleri arasında daha iyi iş birlikleri kurgulanabiliyor. 3D modelleme ve görselleştirme yazılımları, tasarımların daha gerçekçi ve ayrıntılı bir şekilde sunulmasını sağlarken, müşteri ve paydaşların tasarımı anlamasını ve değerlendirmesini kolaylaştırıyor. Sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojileri, kullanıcıların bina tasarımlarını sanal ortamda deneyimlemelerine olanak tanıyor.
Gelecekte 3D baskı teknolojilerinin daha da gelişerek inşaat süreçlerinde devrim yaratacağını düşünüyorum. 3D baskı ile yapı elemanları veya binaların bütünü hızlı ve maliyet etkin bir şekilde üretilebiliyor. Bu teknoloji, atık miktarını azaltıyor ve iş gücü maliyetlerini düşürüyor.
Robotik ve otomasyon teknolojilerinin de gelecekte inşaat sektöründe daha fazla rol alacağına inanıyorum. Duvar örme, beton dökme veya montaj gibi işler, daha şimdiden robotlar tarafından hızlı ve hatasız bir şekilde gerçekleştirilebiliyor. Enerji tasarrufu sağlayan ve kullanıcı konforunu artıran IoT (nesnelerin interneti) teknolojileri de yapı sektöründe gün geçtikçe daha yaygın bir kullanım ağına sahip oluyor.
Daha iyi yalıtım ve enerji verimliliği sağlayan ileri teknolojiye sahip malzemeler, binalara entegre edilebilen jeotermal enerji sistemleri, biyoteknoloji ve malzeme bilimlerindeki gelişmeler geleceğin yapılarını biçimlendiren temel teknolojiler olacak.” dedi.
