Dünya yüzme havuzu sektöründe eşine az rastlanır genişlikte bir ürün portföyüne sahip olan GEMAŞ, inovatif ve yenilikçi ürünleriyle sektörün lider firmaları arasında yer alıyor. GEMAŞ Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Üstünes, GEMAŞ’ın yeni ürün ve yatırımları ile bağlanabilirlik ve yeni teknolojilerin havuz sektörü için önemini Yapı Magazin dergisine anlattı.
GEMAŞ olarak yapının önemli alanlarından biri olan havuzlarda bütüncül çözümler sunuyorsunuz. GEMAŞ bütüncül çözümler paralelinde yeni yatırımlarınızdan bahseder misiniz? Pandeminin etkilerinin azalmasına rağmen son dönemlerde yaşanan dalgalanmalar ve bununla bağlantılı yaşanan belirsizlikler tedarik, lojistik ve hammadde konusunda sektörü ve pazarı nasıl etkiledi?
GEMAŞ olarak hem ürün anlamında hem de yapısal-organizasyonel anlamda gelişmeyi sürekli kılmaya çalışan bir firmayız. Bu nedenle fabrika inşaatlarımız, yeni ürünlere yönelik makine alımlarımız, plastik enjeksiyon kalıp yatırımlarımız ve ürün geliştirme çabalarımız kesintisiz sürüyor. Örneğin şu anda, sektörümüz için çok büyük kapasiteli bir enjeksiyon makinesinin kurulum aşamasının sonuna geldik. Sektörümüzde sadece İspanya ve İtalya’da kullanımı olan bu kapasitede ki makineler; işletmeye alınmasını müteakip ülkemizi de GEMAŞ vasıtasıyla sıralamaya üçüncü ülke olarak dâhil edecek. Bu yatırım ağırlıklı olarak, plastik enjeksiyon özel kaynaklı havuz kum filtresi üretim teknolojisine hizmet ediyor. Bu sayede, ülkemiz bu üretim teknolojisi ve kapasitesine sahip üçüncü ülke olacak. Yaptığımız bu tarz yatırımlar, enjeksiyon makinesi kapasitemiz ile birlikte üretim kapasitemizi de arttırmakta ve universal anlamda ülkemizin sektörde ki konumunun yükselmesine önemli katkıda bulunmakta…
Halihazırda tüm dünyada enerjinin büyük bir problem olması yadsınamaz bir gerçek ve GEMAŞ olarak bizler de bu konuda harekete geçerek fabrikamızda solar enerji tesisi kurma kararı aldık. Yılbaşı itibarıyla fabrikamızın elektrik gücünü 2 Megavata çıkardık. Bu değerin yaklaşık yüzde otuzuna karşılık gelen 0,6 Megawatlık bir solar enerji yatırımı için düğmeye basıldı. Aynı zamanda, AR-GE ve ÜR-GE odaklı yoğun çalışan bir firma olmamız hasebiyle kalıp yapımında da üretimimizi arttırmak amacıyla ilave bir CNC Dik İşleme Merkezi daha yıl içinde devreye girecek. Diğer bir yatırımımız da yeni fabrika alanı için oldu. Mevcut fabrika arazimizde yaklaşık 2200 metrekarelik ilave yeni inşaat ruhsatımızın temelini de yakında atmayı planlıyoruz.
Tabii özellikle son aylarda pandeminin ardından yaşanan sorunlar da işimizi oldukça zorlaştırdı. Bazı yarı mamul ürünlerin ve hammaddelerin temininde sıkıntılar yaşadık. Örneğin, Türkiye’de pompa üretimimiz için tedarik ettiğimiz monofaze motorların üretimi hem fiyat hem de tedarik açısından biraz sıkıntılıdır. Bu sıkıntılar nedeniyle, monofaze motorlarımızı ağırlıklı olarak yurt dışından tedarik ediyoruz. Lojistik problemleri maalesef yurtdışı tedarikçilerimize de yansıdı. Yılın ilk 3 ayında, planlı programlı siparişlerimizin teslimatında gecikmeler oldu. Bu nedenle ihracatlarımızın yüklemelerinde bazı ertelemeler yaşamak zorunda kalmıştık… Ama nisan ayı itibarıyla sıkıntı biraz daha hafifledi. Sektörümüzde, dünya genelinde gerçekten önemli ve öngörülmesi zor bir talep artışı mevcut. Lojistik sıkıntısının yanı sıra bazı hammadde gruplarında problemler yaşasak da genelde bizi ciddi şekilde etkileyecek bir problem olmadı. Şu aralar en büyük sıkıntımız, hammadde ve yarı mamul fiyatlarında ki istikrarsızlık.
“Vizyon inovasyona dönüştü”
GEMAŞ’ın kuruluş hikâyesinden, ürün gamınızdan ve üretim süreçlerinizden bahseder misiniz?
GEMAŞ Genel Mühendislik 23 Eylül 1993 tarihinde İstanbul’da kuruldu. O dönemde havuz sektörü henüz yeni gelişmeye başlayan bir sektördü. Bu aşamada şirketi hem yurt dışına olan bağımlılığı ortadan kaldıracak hem de ileride bu işin endüstrisini kurup yakın bölgemize ihracat yapacak kapasitede bir firma yaratma vizyonuyla, ikinci el makineler ve kendi yaptırdığımız birkaç kalıpla yola çıktık. Şu anda ise sektöründe Türkiye’nin ilk sendikalı üreticisi olarak 500’ü aşan gurup çalışanımız, İstanbul, İzmir, Bodrum ve Antalya’da şubelerimiz ile satış ve dağıtım faaliyetlerimize büyüyerek devam ediyoruz.
Genel olarak baktığımızda kuruluştaki vizyonumuzu büyük ölçüde gerçekleştirdik ve yeniledik. Artık bölgemizde gelişen dünya şartlarıyla beraber daha iddialı ve dominant bir firma haline geldik. Teknolojik olarak da dünyada lider sektör firmalarının sahip olduğu teknolojilerin tümüne vakıfız. Firmamız sektörümüzün temel konuları olan plastik, kompozit, paslanmaz çelik, elektronik ve kimya alanlarında yetkin ve entegre bir firma haline geldi. Dinamizmimizin de bundan kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Yaşam alanları dışında kullanıcılara sosyal olanaklar da sunan yapılarda en çok tercih edilen sosyal donatılardan biri de havuzlardır. Sosyal imkânlar sunan sitelerde kullanılan havuz ürünlerinde hangi noktalara dikkat edilmeli? Havuzların birçok bölümü hakkında bütünsel çözümler sunuyorsunuz. Bu kadar geniş ürün yelpazesine sahip bir firma olmanız sektörde hem size hem de kullanıcılarınıza nasıl avantajlar sunuyor?
Sektörün ilginç tarafı kimya, plastik, kompozit, mekanik, elektrik, elektronik, inşaat gibi farklı disiplinleri bir arada barındırmasıdır. Sektörde iddia sahibi olan bütün firmalar da tüm bu farklı disiplinlerde söz sahibi olabilecek şekilde yatırımlarına devam ediyor. Bu noktada farklı disiplinler, farklı üretim organizasyonlarını ve tekniklerini de beraberinde getiriyor. Bütün bu farklı disiplinleri kendi bünyenizde geliştirdiğiniz zaman, bütüncül çözüm sunabilen güzel bir sinerji oluşuyor. Firmamızın bu kadar hızlı gelişmesinin sebebi de uzun yıllar süren zor bir mücadele sonunda o sinerjiyi yakalamış olmasıdır. Firmamızı farklı ve rakiplerine göre kullanıcı nezdinde avantajlı kılan husus budur.
Prestijli yapılarda kullanılması için müteahhit ve mimarlara projedeki havuz sauna alanlarında olması gereken ürünlerin tedarikini sağlıyorsunuz. Mimar ve müteahhitlerin projelendirme sürecinde dikkat etmesi gereken noktalar nelerdir? Türkiye’deki en büyük havuz ürünleri üreticisi olarak sektöre neler söylemek istersiniz?
İnşaat mimar ve inşaat mühendislerinin, müteahhitlerin konusu olmakla birlikte, havuz tasarımı gibi spesifik konularda, mimar ve müteahhitlerin konusunda uzman sektör firmalarından görüş almaları ve onların yönlendirmeleriyle hareket etmeleri gerekiyor. Bu durum, mimarın ilk aşamada havuzun metrekare planlaması ile başlar ve makine dairesinin ölçülerine, dezenfeksiyon ve taşma sisteminin oluşturulmasına kadar her aşamayı kapsar. Biz üretici olduğumuz için, sektöre aynı amaca hizmet eden çok farklı ürünler de sunabiliyoruz. Mesela filtre dediğinizde üretim gamımızda en az 10 çeşit filtre bulunuyor…Bu filtrelerin uygulamada ki getirileri ve farklılıklarını açıklamak gerekiyor. Ayrıca, kullanılacak filtrasyon medyasının ve dezenfeksiyon sisteminin seçenekleri de önem arz ediyor. Bu ve benzer konularda, mimar ve mühendislerin firmalar ile dirsek temasında olmaları gerekiyor.
“Üretici firmaların bayi yapılanmasını oluşturması gerekiyor”
Yurt içi ve yurt dışında bayilik sistemi ile çalışıyorsunuz. Bayilik sisteminin operasyonel mükemmellik noktasında önemi nedir? GEMAŞ olarak projelere özel çözümler sunuyor musunuz ya da ilerleyen dönemlerde sunmayı düşünüyor musunuz?
Türkiye’de havuz sektöründe bayilik sistematiğinin tam olarak gelişmediğini düşünüyorum. Dünyanın en gelişmiş havuz pazarı Amerika Birleşik Devletleri’dir. O pazarda çok ciddi bir toptancı sektörü oluşmuş durumda ve firmalar toptancılar dışında perakendeye yönelik satış gerçekleştirmiyorlar. Direkt olarak toptancılarla ve distribütörlerle çalışıyorlar. Biz bu yapıyı ülkemizde de gerçekleştirmek arzusundayız. Önceleri sadece Ege Bölge Bayimiz varken artık toptancı firmalarımızın sayısı da artmaya başladı. Artık Ankara’da ve İskenderun’da da ana dağıtıcı firmalarımız bulunuyor. Ancak, iç pazarda sektörümüzün bu anlamda hızlı geliştiğini söylemek çok mümkün gözükmüyor.
Bizim gibi üretici firmaların, pazarlamadan ziyade üretime odaklanmak adına böyle bir bayi yapılanmasını oluşturmaları gerekiyor. Yurt dışında çalıştığımız firmaların çoğu toptancı bayilerimiz. Bunların bir kısmı OEM yani ürünlerimizi kendi markasıyla piyasaya dağıtan bayiler…örneğin Fransa ve Portekiz’de böyle bayilerimiz bulunuyor. Diğer bayilerimiz ürünlerimizi GEMAŞ markasıyla bölgelerinde dağıtmaktalar. Bayi yapısı; dağıtıcı bayilerin stoklu çalışma zorunluluğu nedeniyle, sezonluk bir sektör olan havuz sektöründe üretici firmaların sene boyunca daha homojen şekilde dağılmış bir üretim yapabilmesini olanaklı kılıyor. Böylece, sezon dışında da bayi siparişleri; kasım, aralık, ocak ayları gibi ölü dönemleri de kapsayacak şekilde gelmeye devam edebiliyor.
Yapı Bilgi Modellemesi (BIM) yapı sektörünün sayısal geleceği olarak ifade ediliyor. GEMAŞ da yapının önemli bir bölümü olan havuz alanlarının önemli üreticilerinden biri… Dolayısıyla BIM projesi havuz ürünlerini de kapsıyor. GEMAŞ olarak gelecekte BIM kütüphanesini oluşturma gibi bir durumunuz söz konusu mu, BIM’e nasıl bakıyorsunuz?
Biz Yapı Bilgi Modellemesi’ne 2007- 2008 yıllarında başladık. Eski Kağıthane fabrikamızda ürettiğimiz ürünlerin yedek parça açılım şemaları ve yedek parça kodlamaları eksiğimiz olarak ortaya çıkmaya başladığında, bu önemli eksikliği gidermek adına başlattığımız bir çalışmaydı... Ürün sayımızın artmasıyla beraber 3D modellemeyi tüm ürünlerimize uygulama kararı aldık. Tüm ürünlerimizin yedek parça açılım şemalarının canlı olarak bilgisayar ortamlarında da bulunmasına ve gerektiğinde isteyen firmalar ile de paylaşmaya karar verdik. Firmamızda şu anda 3D modelleme çalışmalarını kesintisiz yürüten bir ekibimiz var. Kısacası geliştirdiğimiz ürünlerin tamamına yakını, hem Exploded View (patlatılmış resim) olarak, hem de bitmiş haliyle 3D olarak sayısal ortamda mevcut durumda. Zaman ve emek yoğun olan bu çalışma, yakın gelecekte çok popüler olacağı öngörülen METAVERSE gibi sanal ortamlar için büyük önem arz etmekte… Bildiğim kadarıyla Türkiye havuz sektöründe böyle bir çalışma yapan başka bir üretici firma da bulunmuyor.
GEMAŞ olarak cep telefonu uygulamamız da bulunuyor. Cep telefonu uygulamasında 3D yedek parça şemaları da mevcut. Bu şekilde ürünlerimizin tamamına yakınına kodları ve yedek parçaları ile şemalardan ulaşılabilir. Ayrıca istendiği takdirde bitmiş ürün resmi olarak paylaşabileceğimiz bir 3D kütüphanemiz de bulunuyor. Uygulamada ürüne tıklandığında parçanın numarası ve fiyatı gösteriliyor. İlgili meslek erbabı, bu ürünlerimizi 3D olarak görebilir fakat çizimlerini firmamızdan alması gerekir.
Dünya’da iklim krizi artık devletler ve şirketler tarafından ciddi derecede önem kazandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı da “Yeşil Kalkınma Yolunda Türkiye” bildirgesi yayınladı. Havuz sektörünün en önemli üreticilerinden biri olarak iklim değişikliği hakkında neler söylemek istersiniz? İklim değişikliği konseptinde GEMAŞ’ın yapmış olduğu sosyal, stratejik AR-GE çalışmaları var mı? Varsa bunlar nelerdir?
Biz havuz sektörü olarak çoğunlukla çelik, kaynaklı imalatlar, geri dönüşümlü plastiklerle yapılan ürünler ürettiğimiz için aslında çevreye çok fazla zarar veren bir sektör değiliz. Bu duruma istisnayı polyester atıklarımız oluşturabilir. GEMAŞ olarak bu konuda oldukça hassasız ve yasaların gereğini hassasiyetle yerine getirmeye çalışıyoruz. Dolayısıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı’nın düzenlemiş olduğu talimatlara göre hareket ediyoruz.
Atık dönüşümüne dikkat ediyoruz ve özellikle kompozit atıklarımızı yetkili atık toplama firmalarına ücret karşılığı imha ettiriyoruz. Enerji noktasında ise hem ekonomik hem de iklimsel katkı sağlamak adına, daha önce bahsettiğim gibi solar enerji konusunda çalışma başlattık.
Uzun ömürlü havuzlar için yapı malzemeleri seçiminin önemi nedir? Havuzların ömrünü uzatma noktasında maksimum mukavemet sağlanması için doğru malzeme seçimi ve uygulanmanın önemi hakkında neler söylemek istersiniz?
Havuz yapımı ülkemizde beton havuzlar ile başladı ve zaman içinde, alım gücüne göre sektörü büyütmek adına daha ekonomik bir çözüm sunan hızlı havuz sistemleri geliştirildi. Ürettiğimiz bileşenler her iki tip havuza uygun olsa da kullanım ömrü açısından beton havuzla prefabrik havuzu bir tutmamak gerekiyor. Sürekli gelişen bir pazar olan havuz sektöründe havuzlar beton havuzların yanı sıra; panel, prefabrik ve polyester havuzlar vb. gibi farklı kategorilere ayrılabiliyor. Havuzun ömrünü irdelerken maliyeti de göz önünde bulundurmak ve optimizasyonu buna göre yapmak şart.
Hazır havuzun ömrünü belirleyen de kullanılan ürünlerin kalitesidir ancak hazır havuzların hiçbir zaman beton havuzlar kadar ömürlü olmayacağını da söylemek mümkün. Normalde beton bir havuzun kullanım ömrü renovasyonsuz 10-15 yıl iken hazır havuzların kullanım ömrü 5-10 yıla kadar düşebilmektedir. Dolayısıyla havuzun uzun ömürlü olması büyük oranda havuzun yapım tekniğiyle ilgilidir. Uzun ömürlü malzemeler noktasında baktığımızda ise havuz pompasının ömrü ortalama 10 yıl civarındadır ve dayanıklı tüketim eşyası olarak nitelendirilebilmektedir. Filtre ise daha statik bir parça olduğu için ömrü daha uzundur. Havuzlarda kullanılan LED lambalarımızın da ömrü kullanıma göre 15 yılı bulabiliyor.
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de sürdürülebilirlik çalışmaları devam ediyor. Sürdürülebilir pazar, ürün, marka ve çevre için 35 STK’nın da ciddi çalışmaları bulunuyor. Havuz ürünlerinin en önemli üreticisi olarak sürdürülebilirlik noktasında neler söylemek istersiniz? Sürdürülebilir farkındalığı yaratmak için özellikle buradan kurumlara, kuruluşlara ve STK’lara nasıl seslenirsiniz?
Sürdürülebilirlik bir bilinç meselesi. Dolayısıyla genel olarak işverenlerin ve çalışanların da toplumsal bilincinin oluşması gerekiyor. STK’lara düşen görev bilinç seviyesinin toplumsal bazda arttırmak için çalışmak iken bizlere düşen onları desteklemektir. Biz kendi iç eğitimlerimizde çalışanlarımıza, bayilerimize ve ürünlerimizi kullananlara bu bilinci yaygınlaştırmak için vurgu yapmalıyız.
Tüm dünya olarak teknoloji, ürün ve inovasyon kategorisinde bağlanabilirlik ve dijitalleşmenin önem kazandığı bir süreçten geçiyoruz. Buradan atıfla GEMAŞ Genel Mühendislik’in bağlanabilirlik ve dijitalleşme noktasında yatırımlardan bahsetmiştik ancak bugünkü röportajımızda bu bağlanabilirlik ve dijitalleşmede devam eden yatırımlarınızın biraz daha geniş açıklamasını sizlerden rica edebilir miyiz? Beraberinde bağlanabilirlik ve dijitalleşmeye yapmış olduğunuz yatırımlardan bahsedebilir misiniz?
Bağlanabilirlik konsepti gün geçtikçe önem kazanıyor. Biraz önce bahsettiğimiz cep telefonu aplikasyonunun değişen piyasa koşullarında yeni ürünlerin tanıtımı, son fiyata hızlı ulaşmak, fiyatı kısa sürede değiştirebilmek, ürünü tanıtmak noktasında büyük katkıları oluyor. Hatta artık bağlanabilirlik sayesinde havuz bakımlarını bile merkezden yapan firmalar bulunuyor. Bir merkezden havuzun sistemine bağlanarak tüm değerleri almak ve takip etmek hem servis hem de kontrolü oldukça hızlandırdı. Bağlanabilirliği sağlamak için ürünlerinde tek tek bağlanabilir olması gerekiyor. Örneğin vanaları kontrol eden bir PLC sistem veya merkezi bir program, vanaların motorlu aktüatörleri, aktüatörlere komut veren bir yazılım, filtre vanasına ve dezenfeksiyon sistemine, pompalara uzaktan WI-FI ile erişim imkanı olması bütünde sistem bağlanabilirliği sağlıyor.
“GEMAŞ olarak her ürünün bağlanabilirlik özelliklerine dikkat ediyoruz”
Üretici olarak da genel politikamız her ürün grubunun bağlanabilirlik özelliği kazanmasıdır. Artık bahçe konsepti ve havuz konseptinin de bir araya getirilmesi söz konusu. Ürünlerin ulaşılabilir ve bağlanabilir olması adına her ürünümüzde WI-FI ile bağlanabilme özelliği sağlamaya çalışıyoruz. Havuz sektöründe bağlanabilirlik, dünyada ki dijitalleşme ile paralel olarak, artık olmazsa olmaz bir noktaya doğru evriliyor. Bu nedenle tüm servis teşkilatları ve sektör elemanlarının eğitimli hale gelmesi önem taşıyor. GEMAŞ olarak belki de bu hazırlığı yapan Türkiye’de ki nadir firmalardan biriyiz. Şirketimiz bünyesindeki elektronik donanım ve yazılım kadromuz, geleceğe yönelik bu tarz yatırımlarımızda bizleri cesaretlendiren ve teşvik eden pek çok başarılı ürün uygulamasına şimdiden imza atmış durumdalar… Bu anlamda örnek gösterilebilecek son çalışmamız, teknik servis için bünyemizde geliştirdiğimiz web tabanlı, müşterinin servise verdiği cihaz veya ekipmanın durumunu interaktif olarak takip edebileceği servis programıdır…
