İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) gerek enerji sektöründeki gelişmeleri gerekse yeşil dönüşüm süreci ile ilgili adımları sektöre daha hızlı duyurarak gerekli adımların daha hızlı atılmasına katkı sağlıyor. Yüksek teknolojili ürünlerin önem kazandığı bu dönemde sektörün bu ürünlere adaptasyonuna ve katma değerli ihracatı artırmaya yönelik çalışmalar gerçekleştirdiklerini söyleyen İDDMİB Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, “2024 senesinde de ihracatımızı artırarak ekonomimize daha fazla katkı sunmanın peşinde olacağız.” dedi.
2023'te yaşanan deprem, inşaat maliyetlerindeki artışlar, döviz kurundaki gelişmeler, seçim ve enerji maliyetleri sektörü nasıl etkiledi? 2023 İDDMİB için nasıl geçti? Gerçekleştirdiğiniz çalışmalardan bahseder misiniz?
Sektörümüzü olumsuz etkileyen gelişmeler olsa da İDDMİB olarak çalışmalarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. Sadece tek bir bölgeye yapılan yüksek ihracatın bizi zaman zaman darboğaza sokabileceğinin bilinciyle ihracat pazarlarımızı çeşitlendirmenin peşinden koşuyoruz. Bu kapsamda İDDMİB olarak Ticaret Bakanlığımızın Uzak Ülkeler Stratejisi ve Yurt Dışı Lojistik Dağıtım Ağları destek programlarına tam iştirak ediyor. Bu kapsamda Ticaret Bakanlığımızın 2023 yılında 10 puan ilave destek sağladığı “Hedef Ülkeler”i odağımıza aldık.
2023’te de hedef pazarlara Alım Heyetleri ve UR-GE projeleri yanı sıra ticaret heyetleri düzenlemeye, sektörlerimizde geniş katılıma sahip Ambiante, Batimat, Eisenwarenmesse, Interzum gibi prestijli fuarlara milli katılımlar ve info katılımlar gerçekleştirmeye devam ediyoruz. Ayrıca, ülkemizin jeopolitik konumundan da kaynaklı farklı cephelerden oluşan fırsatları avantaja çevirmek için çalışıyoruz. Bu kapsamda Suudi Arabistan gibi aktif pazarlara ve Filipinler gibi uzak pazarlara Sektörel Ticaret Heyetleri düzenlemeyi sürdürüyoruz.
Bunların yanı sıra yüksek enflasyona rağmen kredi baz puanlarının düşürülmesi ve ihracatçının krediye ulaşımını kolaylaştırılması için ilgili mercilerle görüşmelerimize devam ediyoruz. Eximbank kredileri ve yeni kurulan İ.G.E. A.Ş.’nin de temel hedefi ihracatçının ucuz krediyle fonlanmasını sağlamak. Birlik olarak üyelerimizi yaptığımız birçok duyurular gibi bu konularda da bilgilendirmeler yaparak, yönlendirmeye çalışıyoruz.
“Enerji sektöründeki gelişmeleri yakından takip ediyor ve yeşil dönüşüm süreci ile ilgili adımları sektörümüze daha hızlı duyurarak gerekli adımların daha hızlı atılmasını sağlıyoruz”
Bir yandan da ileride önümüze engel olarak çıkmaması için sektördeki yeşil dönüşüme odaklanıyoruz. Bu sürece katkı sağlamak için Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bünyesinde kurulan “Yenilenebilir Enerji Ekipmanları İhracatçıları Komitesi”ne Başkanlık ediyoruz. Böylece gerek enerji sektöründeki gelişmeleri yakından takip ediyor gerekse yeşil dönüşüm süreci ile ilgili adımları sektörümüze daha hızlı duyurarak gerekli adımların daha hızlı atılmasını sağlıyoruz.
Adım attığımız diğer bir projemiz ise metal sanayi ihracat pazarlarındaki gelişmeleri ve ihracat taleplerini izlemek ve değerlendirmek sektör ve ihracatçılarını bilgilendirmek, metal fiyatları, üretim maliyetleri, döviz kurları, kâr marjları, stoklar gibi göstergeleri izlemek için derlediğimiz ‘TR-METALENDEKS: TÜRKİYE METAL SANAYİ İHRACAT ENDEKSİ’. Böylelikle ihracatımızın düşmesi, artması, hangi bölgelerde değiştiği, kapasitesi, mevcut sipariş durumu gibi birçok veriyi açıklayabilir hale geldiğimiz gibi ilgili kurumların sektörel planlarımıza yön vermeleri için sağlıklı ve doğru bilgiye ulaşmalarını da sağlamış oluyoruz.
Bunların yanı sıra katma değerli ihracatı artırmayı önemsiyoruz. Bunun için yüksek teknolojili ürünlerin önem kazandığı bu dönemde sektörümüzün bu ürünlere adaptasyonuna odaklanıyoruz. Yüksek teknolojili ürünlerin üretiminin AR-GE ve inovasyona bağlı olduğunun bilincindeyiz. Ayrıca, endüstriyel tasarımın katma değerli ihracatın en önemli anahtarlarından biri olduğunu unutmadan yol alıyoruz.
Ayrıca, “İhracat Koçluğu Projesi"ni hayata geçirdik. Üye firmalarımıza yüzde 50’si birlik tarafından karşılanan koçluk imkanı sunuyoruz. Böylelikle ihracata yeni atılacaklara ve/veya yeni pazarlara adım atacaklara destek oluyoruz.
Başlattığımı bir diğer projemiz ise ‘Uluslararası Öğrenci Projesi.’ Ülkemizde 300 binden fazla yabancı öğrenci var. Bu öğrencilerimizin şirketlerimizde staj yapması ya da çalışmasını istiyoruz. Böylece bu öğrencilerin ülkelerine geri döndüklerinde birer ihracat elçimiz olabileceklerini düşünüyoruz. Bu proje için bir portal oluşturduk. Sektörlerden portal üzerinden talep almaya başladık.
''2024 senesinde de ihracatımızı artırarak ekonomimize daha fazla katkı sunmayı hedefliyoruz”
2024 yılı için sektöre dair öngörüleriniz, hedefleriniz ve İDDMİB olarak gerçekleştirmeyi planladığınız projeleriniz nelerdir?
2024 senesinde de ihracatımızı artırarak ekonomimize daha fazla katkı sunmanın peşinde olacağız. Bunun için 2023’te gerçekleştirdiğiniz projelerimize devam ederken sektörümüz için yeni fırsatların takipçisi olacağız. Bu bağlamda sektörümüzün önemli Milli Katılımları olan Ambiente, Batimat Paris ve NRA gibi sektörel fuarlarımızın hazırlıklarına hız kesmeden devam etmekteyiz.
“Sektörümüze özel enerji tarifesi talep ediyoruz”
Son olarak eklemek istedikleriniz var mıdır?
Bildiğiniz üzere enerji maliyetleri bizim piyasamızın önemli göstergelerinden biri. Özellikle alüminyum, bakır ve döküm sektörlerinde yoğun kullanılıyor. Enerji maliyetlerindeki artış üretim maliyetlerimizi hızlıca yukarı çekiyor. Bu da rekabet gücümüzü zayıflatıyor. O sebeple sektörümüze özel enerji tarifesi talep ediyoruz.
Ayrıca, Avrupa ülkelerinde lojistik depolarının kurulmasının büyük yararı olacaktır. Bu depolar sayesinde ürünlerimizi alıcılara daha hızlı ulaştırabiliriz. Bir yandan da alüminyum ve bakır gibi stratejik ürünler için Türkiye’de kurulacak LME depolarına ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz. Londra Metal Borsası’na kote LME depoları kurmak ülkemiz için stratejik olan ürünlere ulaşımı kolaylaştıracaktır. Çünkü borsaya kote depolar aynı zamanda Serbest Bölge işlevi de görüyor. Kote olan firmalar bu depolarda stok tutuyorlar. Depoya yakın olan ülkelerdeki firmalar ihtiyaçları olduğunda ham maddeye kolay ulaşabiliyorlar. Ürünün kalitesi ve fiyatı Londra Metal Borsası tarafından belirleniyor. Savunma sanayisine her yıl alüminyumda 300 bin ton, bakırda ise 100 bin ton stratejik ürün lazım. Bu ürünlerin dışında nikel ve diğer ürünleri de ülkeye kazandırabiliriz. Biz ağırlıklı olarak Dubai’den alıyoruz. Diğer depolardan ürün aldığımızda ilave olarak 300-400 dolarlık primler ödüyoruz. Depomuz olursa sigorta primlerinden de kazanacağız. Depo Türkiye’de olursa prim 100 dolara düşüyor. Sadece alüminyum sektöründe primden yaratılan değer 1 milyar doları bulur. Diğer metalleri de düşündüğümüzde yaratacağımız değer çok daha büyük olur.
İhracatçılar olarak diğer bir beklentimiz ise STA (Serbest Ticaret Anlaşması) imzalanan ülke sayısının bir an önce artırılmasıdır.
Ayrıca, özellikle alüminyumda, bakırda net ihracatçı konusunun bir an önce çözüme kavuşturulmasını bekliyoruz. Zaten finansmana erişim konusunda güçlük yaşayan ihracatçı yeterli ham madde üretimi olmaması sebebiyle, mamul üretmek için zorunlu olarak ham madde ithalatı yapmak zorunda kalıyor ama diğer taraftan da net ihracatçı kimliğini maalesef kaydediyor.