İSKİD (İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneği), bünyesinde oluşturduğu Isı Pompaları Komisyonu tarafından hazırlanan Türkiye Isı Pompaları Referansları kitapçığı ile ısı pompalarının kullanımıyla ilgili farkındalığın artmasını amaçlıyor. Türkiye’de ve dünyada ısı pompası kullanımı ile ısı pompalarının sürdürülebilirliğe etkisini konuştuğumuz İSKİD Yönetim Kurulu Başkanı Ayk Serdar Didonyan, “İklim değişikliği, küresel ısınmaya karşı son derece etkili bir sistem olduğu bilinen ve sürdürülebilir ısıtma-soğutma çözümü sunan ısı pompalarının, önümüzdeki dönemde daha da etkili olacağını ve kullanımının yaygınlaşacağını öngörüyoruz.” dedi.
Yüksek verimli, güvenli, konforlu ve düşük salımları nedeniyle çevreci olan ısı pompalarının kullanımı giderek artıyor. Isı pompalarının, 2050 yılına kadar 2.6 milyar insanın klima ihtiyacını karşılaması bekleniyor. Isı pompası teknolojileri, uygulama örnekleri, Türkiye ve Avrupa’daki güncel gelişmeleri yakından takip eden İSKİD Türkiye’de ısı pompası kullanımını ve sürdürülebilirliğini nasıl değerlendiriyor?
Toprak, su ve hava ücretsiz, yenilenebilir ve tükenmez enerji kaynaklarıdır. Isı pompası enerjisinin %75’ini toprak, su veya havada bulunan enerjiden “bedava” olarak alır, %25’ini de elektrik enerjisinden karşılar. Isı pompaları, enerji ihtiyacından kaynaklı ithalat bağımlılığından kurtulmak ve cari açığı azaltmak için, yenilenebilir bir ısıtma ve soğutma teknolojisidir. Bu nedenledir ki, Avrupa ülkeleri ve Amerika’da %60’ın üzerinde yaygın olarak ısı pompası kullanılmaktadır.
Türkiye, sahip olduğu iklim şartları, doğal su kaynakları ve denizlere olan uzun sahilleriyle, ısı pompasının kullanımına uygundur. Doğal enerji kaynaklarını kullanarak, ülkemizin birçok bölgesinde yüksek verimli, çevreci sistemlerle ısıtma-soğutma ve sıcak su ihtiyacı karşılanabilir.
AB’nin net karbon salımını 2050 yılına kadar sıfırlamayı hedefleyen yaklaşımına en uygun çözümlerden biri olarak gösterilen ısı pompaları, fosil yakıtların yarattığı çevre kirliliği, depolama ve yüksek faturalara son verecek nitelikte. Isı pompasının kullanım ömrü uzun ve daha az bakıma ihtiyaç duyan sistemlerdir. Doğal afet durumlarında güvenlidir. İklim değişikliği, küresel ısınmaya karşı son derece etkili bir sistem olduğu bilinen ve sürdürülebilir ısıtma-soğutma çözümü sunan ısı pompalarının, önümüzdeki dönemde daha da etkili olacağını ve kullanımının yaygınlaşacağını öngörüyoruz.
“Isı pompası sistemlerinin yaygın olarak kullanılması, Türkiye’nin iklim hedeflerine ulaşmasına ve ülke ekonomisine katkılar sunacaktır”
İSKİD bünyesinde oluşturduğunuz Isı Pompaları Komisyonu tarafından yayınlanan Türkiye Isı Pompaları Referansları kitapçığı ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
Isı pompası kullanım alanlarının çok geniş olduğunu söyleyebiliriz. AVM, otel, iş yeri, ofisler, fabrikalar, hastaneler, spor salonları, çiftlikler gibi büyük hacimli binalar ve müstakil evler, konutlar gibi daha ufak hacimlerde de yaygın olarak kullanılıyor. Türkiye de her tip ısı pompası ile her boyutta yapılmış örnek uygulamalar mevcut olup mühendislik açısından gerekli bilgi birikimi de bulunuyor.
İSKİD Isı Pompası Komisyonunun hazırladığı kitapçıkta, Türkiye’de geniş uygulama alanına sahip olan Isı Pompası sistemlerine yönelik önemli referanslar hakkında detaylı bilgiler paylaşıldı, bu kapsamda ısı pompalarının kullanımı ile ilgili farkındalığın artması amaçlandı. Kitaba iskid.org.tr web sayfasından ulaşılabilir.
Türkiye 2021 yılında Paris Anlaşmasını onaylayarak 2053 yılı için net sıfır emisyon hedefi açıkladı. Ülkemizde Isı Pompası sistemlerinin yaygın olarak kullanılmasının, Türkiye’nin iklim hedeflerine ulaşmasına ve ülke ekonomisine büyük katkılar sağlayacağına inanıyoruz.
“Sektörümüz ısı pompası pazarının gelişmesi yönünde çalışmalarını sürdürüyor”
Avrupa Isı Pompaları Birliği (EHPA) verilerine göre Avrupa’da 2022’de rekor kırılarak, havadan-havaya ısı pompaları da dahil olmak üzere 3 milyon adet ısı pompasının satışı gerçekleştirildi. 2030 yılında ise yıllık satış adedinin 12,9 milyon adede ulaşması bekleniyor. Türkiye ve Avrupa’yı ısı pompası sistemlerinin uygulamaları, kullanımının yaygınlaştırılması ve ısı pompası üretimini geliştirmeye yönelik sağlanan teşvikler konularında kıyaslamanızı istesek neler söylersiniz? Teşvikler hangi noktalarda benzerlik ya da farklılık gösteriyor?
Sektörümüz ısı pompası pazarının gelişmesi yönünde çalışmalarını sürdürüyor. Avrupa Birliği ülkelerinde olduğu gibi ısı pompalarının yaygınlaştırılması için enerji verimliliği ile ilgili AB fonlarının Türkiye’de ısı pompalarına yönelik kullanımın arttırılması, vergi indirim desteği, son kullanıcıya yönelik doğrudan teşvik, düşük faizli banka kredisi ve ısı pompası üretimini geliştirmeye yönelik teşviklerin önümüzdeki süreçte acilen hayata geçirilmesi, sektörümüzün büyümesine ve ülkemizin ekonomisine önemli katkılar yapacağı gibi, ülke olarak Yeşil Mutabakat hedeflerine ulaşmamızı kolaylaştıracaktır.
İSKİD olarak dernek bünyemizde bu konuya ağırlık vermek ve etkili çalışmalar yürütmek için 2018 yılında Isı Pompası Komisyonumuzu kurduk. Komisyonumuz vasıtasıyla teknolojik gelişmeleri yakından takip ederek üyeler, sektör temsilcileri, kamu kurum ve kuruluşları ile yoğun bilgi paylaşımında bulunuyoruz. Çevre Dostu Isı Pompaları ve Teknolojileri konusunda sektörü ve kamuoyunu bilgilendirmek ve güncel gelişmeleri paylaşmak amacıyla webinarlar organize ediyoruz. Webinar videolarımıza İSKİD’in YouTube sayfası üzerinden ulaşabilirsiniz.
Türkiye'de ısı pompalarının kullanımı ile ilgili elimizde bir veri var mı? Isıtma ve soğutma ısı pompalarının oranı nedir?
Türkiye’de şu anda ısı pompası üretimi sınırlıdır ve yeterli değildir. Firmalar genelde ithalat yapıyor. Isı Pompalarında, Hava Kaynaklı (Havadan Suya) ürün grubunda elde edilen verilerde ülkemizde Isı Pompaları konusunda son 5 yılda kayda değer bir artış gözleniyor ancak bu istenilen düzeyde değil. Bu ürün grubunda son 5 yılda ithalat %140 artış gösterdi. Yurtiçi satış %200 seviyelerine çıktı. EHPA verilerine göre 2022 yılında rekor kırılarak havadan- havaya ısı pompaları dahil olmak üzere 3 milyon adet ısı pompasının satışı gerçekleştirilmiştir.
Türkiye’de ise özellikle son 5 yıldır havadan suya ev tipi ısı pompası satışlarında artış olsa da (yaklaşık %63) pandemiden ve çeşitli sebeplerden dolayı ısı pompası pazarının Avrupa’daki gibi hızlı ve istenilen seviyede büyüyemediği görülmektedir. 2022 yılında bu artış 2021 yılına göre %4 ile sınırlı kalmıştır.
